„Stopklatka”: dziedzictwo kulturowe 17 gmin na wielkiej planszy
Często spotykam się z oczekiwaniem, by lokalne przewodniki turystyczne przekształcić w gry planszowe. Wizja rzutu kostką i przesuwania pionka po mapie regionu, okraszona suchymi faktami o zabytkach, wydaje się być wciąż standardem w kategorii „gier-gadżetów” zamawianych przez gminy czy instytucje kultury. Jednakże osobiście preferuję rozwiązania, które wciągają graczy w fabułę osadzoną w konkretnych realiach, z wyrazistym bohaterem i spójną akcją. W kogo bowiem wciela się gracz, który bez tożsamości przesuwa się po polach, dowiadując się przy okazji o dacie budowy dachu kościoła czy wielkości kolekcji skamielin lokalnego badacza?
Dlatego z satysfakcją chciałbym opowiedzieć o projekcie, który wykracza poza te schematy. W 2024 roku stworzyliśmy wielkoformatową grę planszową „Stopklatka. Opowieści z Północnego Mazowsza” dla Lokalnej Grupy Działania „Północne Mazowsze”. To niezwykłe przedsięwzięcie połączyło dziedzictwo kulturowe aż 17 sąsiadujących ze sobą gmin, udowadniając, że integracja i wspólna praca mogą zaowocować czymś naprawdę wyjątkowym.
Dlatego z satysfakcją chciałbym opowiedzieć o projekcie, który wykracza poza te schematy. W 2024 roku stworzyliśmy wielkoformatową grę planszową „Stopklatka. Opowieści z Północnego Mazowsza” dla Lokalnej Grupy Działania „Północne Mazowsze”. To niezwykłe przedsięwzięcie połączyło dziedzictwo kulturowe aż 17 sąsiadujących ze sobą gmin, udowadniając, że integracja i wspólna praca mogą zaowocować czymś naprawdę wyjątkowym.
WSPÓLNE DZIEŁO
Kluczem do sukcesu „Stopklatki” było zaangażowanie przedstawicieli i ekspertów z każdej z 17 gmin północnego Mazowsza. To oni dostarczali wiedzę o lokalnych zabytkach, miejscach pamięci, ważnych wydarzeniach historycznych i sylwetkach wybitnych postaci. Dzięki ich wspólnej pracy i konsultacjom udało się stworzyć bogatą i merytorycznie rzetelną warstwę informacyjną gry, obejmującą szeroki zakres chronologiczny – od Konfederacji Barskiej (1768), przez epokę napoleońską, powstania listopadowe i styczniowe, po wojnę polsko-bolszewicką (1920). To prawdziwy przykład integracji regionalnej, gdzie wspólny cel – promocja dziedzictwa – zjednoczył tak wiele podmiotów.
Akcja! Historia na planie
Aby spiąć tak różnorodny materiał historyczny, wymyśliliśmy oryginalną fabułę. W “Stopklatce” gracze wcielają się w role producentów filmowych z okresu XX-lecia międzywojennego. Ich zadaniem jest tworzenie filmów historycznych poprzez „kręcenie” kolejnych scen w różnych lokalizacjach na mapie północnego Mazowsza. Każdy element dziedzictwa został oznaczony na planszy jako potencjalne miejsce filmowej inscenizacji i przypisany do jednej z pięciu kategorii tematycznych lub epok historycznych.
Poruszanie się po mapie odbywa się za pomocą samochodów z epoki, które zostały przedstawione w formie dużych, drewnianych pionów. Podobnie jak i dziś, tak i 100 lat temu, niezbędna była benzyna. Gra posiada ciekawą mechanikę „tankowania”, czyli uzupełniania poziomu benzyny, która jest tracona podczas przemieszczania się między miejscowościami. Gracze przesuwają w odpowiednią stronę wskaźnik paliwa.
Poruszanie się po mapie odbywa się za pomocą samochodów z epoki, które zostały przedstawione w formie dużych, drewnianych pionów. Podobnie jak i dziś, tak i 100 lat temu, niezbędna była benzyna. Gra posiada ciekawą mechanikę „tankowania”, czyli uzupełniania poziomu benzyny, która jest tracona podczas przemieszczania się między miejscowościami. Gracze przesuwają w odpowiednią stronę wskaźnik paliwa.
WYBÓR NALEZY DO CIEBIE!
Jednak prawdziwa innowacyjność „Stopklatki” tkwi w połączeniu gry planszowej z paragrafową. Po dotarciu do wybranego punktu na mapie, gracze stają przed wyzwaniem „nakręcenia sceny”. Animator wręcza im kartę przygody, opisującą daną lokalizację i związane z nią wydarzenie lub postać. Gracze muszą podjąć decyzję, w jaki sposób ich filmowa ekipa zmierzy się z przedstawioną sytuacją, wybierając spośród kilku opcji, z których każda niesie za sobą określone konsekwencje i potencjalne premie. To otwarta formuła, która pozwala na wielokrotne odkrywanie historii regionu z różnych perspektyw i wciąż może być rozbudowywana o nowe „sceny” i wątki.
Dziedzictwo na wyciągnięcie ręki
Gotowa gra „Stopklatka. Opowieści z Północnego Mazowsza” jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych z regionu – można ją wypożyczyć z zasobów Lokalnej Grupy Działania „Północne Mazowsze”. To doskonała okazja dla szkół, organizacji pozarządowych, lokalnych społeczności i turystów, by w interaktywny i angażujący sposób odkrywać bogactwo historii i kultury tego regionu.
OTWARTA FORMUŁA
Co więcej grę można dalej rozbudowywać. Nic nie stoi na przeszkodzie by gminy tworzyły nowe kadry – czyli filmowe sceny – które inspirowane są historiami i zabytkami. Kolejne historie na wzór gry paragrafowej można tworzyć podczas warsztatów z edukatorami, przewodnikami turystycznymi oraz uczniami. “Stopklatka” może się rozrastać – na kolejne gminy oraz epoki.
